Od prawie roku w niedalekich Wilamowicach funkcjonuje muzeum, które przybliża niecodzienną historię tej miejscowości, w szczególności dzieje języka wilamowskiego.
Wilamowice zostały założone i zasiedlone około połowy XIII w. przez osadników przybyłych tutaj z Zachodu - głównie z Fryzji i Flandrii, ale także Niemiec i Szkocji. Przywódcą owej grupy przybyszów był niejaki Wilhelm. Powstały wówczas dwie miejscowości: Stara Wieś oraz Wilamowice. O ile mieszkańcy Starej Wsi ulegli z biegiem czasu asymilacji, o tyle obywatele Wilamowic zachowali archaiczny język, zwyczaje, stroje oraz poczucie odrębności.
Muzeum Kultury Wilamowskiej otwarte zostało w lipcu 2024 roku. Ekspozycja zlokalizowana została w nowoczesnym, wybudowanym specjalnie na potrzeby muzeum obiekcie znajdującym się kilkaset metrów od urokliwego, dopiero co zrewitalizowanego Rynku (w kierunku Brzescz). W ciekawy sposób można tutaj poznać wyjątkową historię miejscowości oraz dowiedzieć się o niezwykłym, zagrożonym wymarciem języku wilamowskim oraz miejscowych tradycjach, które w wielu przypadkach znacząco różnią się od tych, które znamy z naszego regionu.
Całość ekspozycji podzielono na cztery części. Zaczynamy od poznania historii pochodzenia Wilamowian, następnie przedstawiono bogactwo miejscowego folkloru oraz wyjątkowość stroju wilamowskiego. Kolejną część wystawy stanowi prezentacja losów miejscowej społeczności podczas II wojny światowej oraz powojenne prześladowania Wilamowian.
Ostatnia część poświęcona jest działaniom zmierzającym w kierunku odrodzenia języka i innych elementów kultury wilamowskiej.
W Muzeum zobaczyć można m.in. wnętrza starej wilamowskiej chałupy oraz mieszkania inteligencji. Prezentowane są w nich przedmioty codziennego użytku, które były kiedyś nieodłączną częścią życia mieszkańców miasteczka.
Muzeum jest niezwykle ważnym dla miejscowych miejscem, które pozwala zrozumień ich odrębność. Dla osób, które interesują ciekawostki i historia naszego regionu jest to kolejny punkt, którego nie może zabraknąć na liście regionalnych atrakcji.
Informacje praktyczne na temat funkcjonowania placówki znaleźć można na stronie internetowej muzeum.wilamowice.pl.