W Bielsku-Białej jest ponad 300 rodzin niewydolnych wychowawczo, czyli mających trudności w prawidłowym wychowywaniu i opiece nad dziećmi. To oznacza, że samorząd ma obowiązek wobec kilkuset dzieci, by wspomagać ich rozwój i wychowanie.
Obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz organizacja pieczy zastępczej spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego: gmina odpowiada za wspieranie rodziny, a powiat – za pieczę zastępczą. Miasto Bielsko-Biała jest miastem na prawach powiatu, dlatego odpowiada za oba obszary pomocy społecznej.
Wsparcie rodziny
Organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej oraz organem wskazanym do organizacji pracy z rodziną jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS). Spośród rodzin objętych wsparciem MOPS w 2022 roku aż 315 rodzin borykało się z problemem bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych. MOPS zatrudnia 9 asystentów rodziny, którzy pracują ze 142 rodzinami (z tego 56 rodzin jest do tego zobowiązanych sądownie). Ze specjalistycznej pomocy psychologicznej korzystało 411 osób.
Opieka dzienna
W celu wsparcia rodzin, które przeżywają takie trudności wychowawcze, dzieci mogą zostać objęte opieką i wychowaniem w placówkach wsparcia dziennego. W Bielsku-Białej w 2022 roku działało 14 tego typu placówek, w tym 10 placówek prowadzonych w formie opiekuńczej, 3 placówki specjalistyczne i 1 w formie pracy podwórkowej. 10 świetlic będących w strukturach Zespołu Placówek dla Dzieci i Młodzieży „Parasol” prowadzonych jest przez Stowarzyszenie Hajstra, które wygrało ogłoszony przez miasto konkurs. Pozostałe cztery placówki wsparcia dziennego prowadzone są przez Charytatywne Stowarzyszenie Opiekuńczo-Wychowawcze „Ignis” oraz Towarzystwo Psychoprofilaktyczne. Łącznie wszystkie świetlice dysponują ponad 500 miejscami dziennej opieki dla dzieci.
Piecza zastępcza
Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców. Jest formą czasowej opieki nad dzieckiem i winna trwać do chwili rozwiązania problemów w rodzinie biologicznej. Piecza zastępcza realizowana jest w dwóch formach: rodzinnej i instytucjonalnej.
W Bielsku-Białej funkcjonuje 197 rodzin zastępczych. Większość z nich, bo aż 135, to rodziny spokrewnione. Jedynie 10 rodzin zastępczych to rodziny zawodowe, których prowadzenie jest traktowane jako etatowe zatrudnienie.
Na terenie miasta działa też 5 placówek instytucjonalnej pieczy zastępczej, zapewniających dzieciom pozbawionym opieki rodzicielskiej całodobową opiekę i wychowanie i zaspakajających niezbędne potrzeby dziecka, w szczególności emocjonalne, rozwojowe, zdrowotne, bytowe, społeczne i religijne. W placówkach przebywają dzieci skierowane przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bielsku-Białej na podstawie postanowienia sądu, który ten rodzaj opieki stosuje wyłącznie w przypadku braku możliwości wskazania rodziny zastępczej. W ubiegłym roku sąd skierował do placówek 25 dzieci.
* * *
Miejskie placówki opiekuńczo-wychowawcze:
– Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza nr 1 (POW nr 1) w Bielsku-Białej przy ul. Lompy 9/2, będąca placówką socjalizacyjno-interwencyjną, przeznaczona dla 14 dzieci;
– Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza nr 2 (POW nr 2) w Bielsku-Białej przy ul. Lompy 9/3, będąca placówką socjalizacyjno-interwencyjną, przeznaczona dla 14 dzieci;
– Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza nr 3 (POW nr 3) w Bielsku-Białej przy ul. Pocztowej 24/1, będąca placówką socjalizacyjno-interwencyjną, przeznaczona dla 14 dzieci;
– Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza nr 4 (POW nr 4) w Bielsku-Białej przy ul. Pocztowej 24/2, będąca placówką socjalizacyjno-interwencyjną, przeznaczona dla 10 dzieci;
– Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza nr 5 „Słoneczny Dom” (POW nr 5) w Bielsku-Białej przy ul. Cygańskiej 12, będąca placówką socjalizacyjną dla młodzieży przygotowującej się do samodzielnego życia, przeznaczona dla 12 dzieci
Opracowano na podstawie informacji zawartych w „Programie wspierania rodziny oraz rozwoju pieczy zastępczej na lata 2024-26”, który będzie przedmiotem obrad Rady Miejskiej na sesji 23 listopada.
