Międzynarodowy Związek Kolei i The World Factbook gromadzą dane o długości linii kolejowych w 148 krajach (w tylu krajach istnieją jakiekolwiek linie kolejowe). W tej klasyfikacji Polska z 19 503 km zajmuje 15 miejsce. W UE jesteśmy pod tym względem na 3 miejscu, tuż za Niemcami i Francją. To trzecie miejsce nie jest i nie powinno być powodem do chluby i samozadowolenia. 70 lat temu mieliśmy o 7,5 tys. km torów więcej niż dziś. Naprawienie tego co zniszczono wymagać będzie czasu i sporej kasy.
Grubo ponad wiek temu
W roku 1855, dzięki ponad dziesięciokilometrowemu (10,57 km) odcinkowi torów poprowadzonych z Dziedzic, Bielsko zyskało połączenie z Uprzywilejowaną Koleją Północną Cesarza Ferdynanda (KFNB). Od tej właśnie strony 17 grudnia wjechał do Bielska pierwszy pociąg: Bielsko było wówczas stacją końcową. Po 23 latach wybudowano kolejne prawie 19 km torów i 18 sierpnia 1878 roku pierwszy pociąg wjechał do Żywca. Sześć lat później (w roku 1884) ukończono prace na linii Zwardoń – Żywiec – Sucha – Chabówka – Nowy Sącz i Żywiec stał się ważnym węzłem kolejowym. 37kilometrowy odcinek z Żywca do Zwardonia pociąg pokonywał w 104 minuty zatrzymując się po drodze na stacjach w Węgierskiej Górce, Milówce, Rajczy i Soli. A tak pisał o Zwardoniu w swoim „Przewodniku po Beskidach Zachodnich” prof. Kazimierz Sosnowski - Posiada po Zakopanem najwyżej położoną stację kolejową w Beskidach na wys. 686 m.n.p.m., która jest graniczną na linii Żywiec-Czadca.
Kolejowy krąg (ring) dopełnił się 1 czerwca 1888 roku gdy, po przejechaniu 69 km, wjechał uroczyście na bielski dworzec pociąg Kolei Miast Śląskich i Galicyjskich z Frydka. Na linii tej wybudowano także charakterystyczne dla ówczesnej c.k. monarchii, a istniejące do dziś, dworce kolejowe w: Cieszynie, Goleszowie, Skoczowie, Jasienicy, Bielsku-Białej (Wapienica, Wschód); dalej, w kierunku Galicji, w Kozach, Kętach i Andrychowie. W II Rzeczpospolitej (od roku 1932) przez Bielsko przejeżdżały, w drodze do Zwardonia, słynne rajdy kolejowo-narciarskie znane pod nazwą „Narty-Dancing-Brydż” [Zwardoń był w tamtym czasie uznaną i modną stacją narciarską, gdzie ze względu na korzystny mikroklimat pokrywa śnieżna utrzymywała się bardzo długo. Pod względem uśnieżenia jest Zwardoń najdoskonalszym ośrodkiem narciarskim w całych Beskidach, (…) w Zwardoniu panuje przepiękna zima z grubą pokrywą śnieżną – tak Kazimierz Sosnowski opisywał Zwardoń w swoich przedwojennych i powojennych Przewodnikach po Beskidach Zachodnich.
Kursowanie pociągów relacji Cieszyn - Bielsko-Biała Główna - Cieszyn na linii nr 190 zawieszono 10 stycznia 2009 roku, a 13 grudnia roku zawieszono połączenia międzynarodowe Cieszyn - Český Těšín - Cieszyn. O rewitalizacji linii nr 190 na odcinku od Bielska-Bialej do Skoczowa mówi się już od 2013 roku - wtedy województwo śląskie opublikowało dokument zawierający projekt rewitalizacji linii. W 2014 roku zdemontowano sieć trakcyjną na odcinku Goleszów – Cieszyn i Jasienica – Skoczów.
Czy beskidzki kolejowy ring ma jeszcze szansę ożyć?
foto: Michozord, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
