Jaworze jest w kręgu zainteresowania firmy Last Energy Polska SPV 1 sp. z o.o. , która zamierza wybudować elektrownię jądrową. Spółka wystąpiła do Ministerstwa Klimatu i Środowiska z wnioskiem o decyzję zasadniczą.
Potencjalna lokalizacja
Wydział Komunikacji Medialnej Departamentu Edukacji i Komunikacji Ministerstwa Klimatu i Środowiska wyjaśnił, że inwestor wskazał Jaworze jako jedną z trzech potencjalnych gmin, na terenie których przewidywane jest ulokowanie elektrowni jądrowej projektu PWR-20.
Zgodnie z przepisami tzw. specustawy jądrowej z 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących, decyzja zasadnicza zabezpiecza interes publiczny poprzez określenie dozwolonych parametrów inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej. - Określa także dozwoloną maksymalną moc zainstalowanych oraz dozwolonych rodzajów technologii reaktorowych, spośród technologii wskazanych przez inwestora we wniosku – poinformował departament resortu.
Decyzja zasadnicza nie przesądza o konkretnej lokalizacji inwestycji. To szczegółowo reguluje postanowienie o ustaleniu lokalizacji wydawane przez wojewodę. Nastąpi w momencie, gdy inwestor uzyska uzgodnienia o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji.
W trakcie procesu licencjonowania, inwestor obiektu energetyki jądrowej jest zobowiązany prowadzić dialog ze społecznością lokalną i w tym celu, zgodnie z art. 39m ust. 1 ustawy z 29 listopada 2000 r., ma obowiązek m.in. ustanowić Lokalne Centrum Informacyjne. - Do ustawowych zadań tego centrum należy m.in. gromadzenie i udostępnianie, w szczególności mieszkańcom danej gminy, bieżących informacji na temat obiektu energetyki jądrowej oraz stanu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej wokół tego obiektu, a także współpraca z organami administracji, państwowymi osobami prawnymi – wyjaśnił departament.
Atrakcyjna miejscowość
Samorząd Jaworza nie komentuje na razie tych rewelacji. Nieoficjalnie udało nam się dowiedzieć, że nikt nie pytał władz gminy o opinię na temat budowy elektrowni jądrowej.
Emocje udzielają się jednak mieszkańcom. Ludzie zastanawiają się, jak taka inwestycja wpłynie na ceny działek budowlanych, które wynoszą obecnie średnio ponad 330 zł za metr kw. Jaworze jest jedną z najatrakcyjniejszych miejscowości do zamieszkania w województwie śląskim.
Gmina ubiega się również o powrót do statusu uzdrowiska. Pozostaje więc otwarte pytanie, czy budowa elektrowni jądrowej projektu PWR-20 nie zniweczy tych planów.
Warto przypomnieć, że samorząd w ciągu ostatnich lat poczynił już odpowiednie działania, aby w nazwie Jaworze znów pojawił się drugi człon „Zdrój”. Zbadany został m.in. klimat Jaworza. W 2014 r. Polska Akademia Nauk poświadczyła, że ma on właściwości lecznicze i profilaktyczne przy chorobach układu oddechowego, układu krążenia, narządów ruchu, zaburzeń neurologicznych oraz zaburzeń przemiany materii. Miejscowość spełnia także następny warunek, mówiący o odpowiedniej infrastrukturze leczniczej - działa tu sanatorium.
Teraz gmina przygotowuje się do rewitalizacji wykonanego kilkadziesiąt lat temu odwiertu wód solankowych.
Jaworze jest jedną z najstarszych miejscowości na Śląsku Cieszyńskim. W 1862 r. właściciel tych dóbr - hr. Maurycy Saint Genois - założył pierwsze uzdrowisko na tzw. wówczas Śląsku Austriackim. Specjalny patent wydał Śląski Urząd Krajowy w Opawie. W przeszłości z uroków Jaworza-Zdroju korzystali m.in. Wincenty Pol, Maria Konopnicka, Aleksander Kotsis, Jan Karłowicz, Julian Tuwim, Ignacy Daszyński czy Melchior Wańkowicz. Maria Dąbrowska napisała tu część "Nocy i dni".
W 1906 r. Jaworze zmieniło właściciela, ale nabywca, hrabiowska familia Larischów, nie interesował się uzdrowiskiem. Trzy lata później opawski urząd zawiesił miastu status sanatoryjny, choć zabiegi lecznicze, jak hydroterapia czy kąpiele borowinowe, wciąż były tu prowadzone. W okresie międzywojennym powstawały tu m.in. sanatoria dla kobiet oraz dzieci. Starania o odzyskanie statusu zniweczyła jednak wojna.
Amerykańska technologia
Last Energy to gracz na rynku małych reaktorów atomowych o mocy 20 MW. Amerykańska firma tworzy nowy system dla rozwoju oraz dostawy małych, modułowych elektrowni jądrowych. Technologia zdobywa ogólnoświatowe rynki. Głównym inwestorem jest Luke Nosek - polsko-amerykański przedsiębiorca, multimiliarder, który dorobił się majątku współpracując z Elonem Muskiem w spółce Paypa. Obecnie jest m.in inwestorem w amerykańskim przedsiębiorstwie przemysłu kosmicznego SpaceX.
Foto: Urząd Gminy Jaworze
