Stereotypowo myślimy o bibliotekach jako o miejscach pożyczania książek. To pogląd zgodny z rzeczywistością, ale prawda jest o wiele bardziej skomplikowana. Dziś biblioteki są bowiem często najbliższymi społeczeństwu ośrodkami animacji życia kulturalnego. I w Bielsku-Białej widać to lepiej niż dobrze.
– Książnica Beskidzka posiada 18 filii zlokalizowanych na terenie całego miasta. W każdej dzielnicy jest biblioteka. Wszystkie filie mają charakter uniwersalny poza jedną filią, przeznaczoną dla osób z niepełnosprawnościami. Jest to filia integracyjna, której siedziba mieści się przy ulicy Rychlińskiego 20 – mówi portalowi luBBie.pl Katarzyna Ruchała, dyrektor Książnicy Beskidzkiej.
– Działalność tej filii jest skupiona na potrzebach osób o różnym stopniu niepełnosprawności. Znajduje się tam biblioteka dla niewidomych oferująca „czytaki”, ale również jest tam nasze „najnowsze dziecko”, tak zwana Błękitna Kraina. To biblioteka autystyków. Biblioteka ściśle współpracuje z organizacjami zajmującymi się tym zagadnieniem, współpracuje także z rodzicami, dziećmi, przedszkolami, szkołami integracyjnymi. W ramach tej działalności prowadzone są szkolenia, warsztaty dla osób zajmujących się dziećmi ze spektrum autyzmu oraz dla rodziców, którzy często nie wiedzą gdzie się udać, jak pracować z dzieckiem. I tu pomaga nasza Błękitna Kraina. Posiadamy m.in. narzędzia sensoryczne do ćwiczeń rehabilitacyjnych. A to wszystko bezpłatnie – dodaje dyrektor Książnicy Beskidzkiej.
Oferta Książnicy Beskidzkiej oraz jej licznych filii jest szeroka i wykracza daleko poza książki. Bo choć pozostają one ważnym elementem działalności, to dziś znajdziemy w bibliotekach także e-booki, filmy, muzykę, gry planszowe, a nawet interaktywne dywany, długopisy 3D czy gogle VR (do wirtualnej rzeczywistości rozszerzonej). A to nadal nie wszystko – np. o zbliżającym się terminie oddawania książek przypominają wiadomości przychodzące na telefon.
– Do bibliotek mocno angażujących się w tematykę dziecięcą należy Dzielnicowa Biblioteka Publiczna przy ul. 11 Listopada oraz Filia na Złotych Łanach. Tam praca polega na wprowadzaniu nowych działań z zakresu edukacji, jest tam możliwość uczenia się programowania poprzez zabawę poprzez klocki Lego WeDo 2.0. Dzieci mogą także uzyskać pomoc w odrabianiu lekcji. To dzieje się we wszystkich naszych filiach, ale te dwie zasługują na szczególną uwagę. Dużo w obszarze pracy z dziećmi wykonuje oczywiście także nasz Dział Udostępniania Zbiorów Dla Dzieci, gdzie wdrożyliśmy nowy program Edukacja Domowa. Pomagamy, uczymy rodzicom jak pracować z dzieckiem, jak pomóc mu przy odrabianiu lekcji, polegamy literaturę z zakresu psychologii, gdy pojawiają się problemy. Organizujemy także spotkania z psychologami – mówi nam pani Katarzyna Ruchała zauważając, że dzisiaj biblioteki są miejsce bardzo różnym od tych sprzed kilku dekad.
– Nowoczesna biblioteka to nie tylko udostępnianie zbiorów. To także centrum edukacji, informacji i kultury. A wszystko bezpłatnie, non profit. Za nic nie pobieramy żadnych opłat. Biblioteka jest więc dziś najbardziej demokratyczną instytucją kultury: jest absolutnie dla wszystkich, niezależnie od wielu różnych cech człowieka i dla wszystkich pozostaje bezpłatna zarówno na poziomie wypożyczania książek, jak i innych ofert dotyczących muzyki, filmów czy, w części naszych filii, gier planszowych. Cały czas się więc rozwijamy – mówi dyrektor Książnicy Beskidzkiej przypominając także o Bibliotecznej Ekipie Książkowych Amatorów. Tak zwana BEKA to przestrzeń dla młodzieży, gdzie organizowano chociażby tak niestereotypowe wydarzenie jak warsztaty tapicerskie. Książnica Beskidzka i jej filie dostosują się do współczesności także na poziomie doboru literatury. Chodzi tu zarówno o nabywanie nowości, jak i pojawienie się w ofercie literatury po ukraińsku.
– Nasze biblioteki posiadają także literaturę w językach obcych, w tym w języku ukraińskim, co w obliczu kryzysu uchodźczego jest szczególnie ważne. Młodzi ludzie z tego kraju mogą więc przeczytać coś także w swoim ojczystym języku – mówi nam Katarzyna Ruchała.
– Największe nasze filie to filia na Złotych Łanach, Biblioteka Integracyjna oraz biblioteka na Osiedlu Karpackim. Ich wielkość zależy od wielu czynników. To efekt ciężkiej pracy bibliotekarzy. Ponadto często mówimy tu o dużych osiedlach, co w sposób naturalny oznacza większą liczbę czytelników i konieczność posiadania większych zbiorów. Natomiast w skali miasta średnio z bibliotek korzysta 1 na 4 mieszkańców – zauważa dyrektor Książnicy Beskidzkiej.
– Książnica Beskidzka pełni także ważną rolę w edukacji, promując czytelnictwo i rozwijając umiejętność samodzielnego poszukiwania wiedzy. Dla wielu osób, zwłaszcza dzieci i młodzieży, biblioteka staje się miejscem, gdzie mogą rozwijać swoje zainteresowania, rozwijać umiejętność czytania i eksplorować różne dziedziny wiedzy – podsumowuje.
