Czy ktoś to jeszcze pamięta? Emeryci wiele lat temu mieli w Bielsku swoją spółdzielnię oszczędnościowo-pożyczkową!
Myszkując po zasobach Archiwum Państwowego natknąłem się na emerycko-senioralną ciekawostkę. Stare kwity i księgi mają w sobie wiele ciekawostek - szukajcie a znajdziecie!
Nasza bohaterka powstała w listopadzie 1948 roku przy Związku Emerytów Państwowych i Wojskowych i swym działaniem obejmowała Bielsko, Białą i oba powiaty. Jej pełna nazwa brzmiała: „Spółdzielnia Oszczędnościowo-Pożyczkowa Emerytów Państwowych ‘Emera’ w Bielsku-Białej Kr. z odpowiedzialnością udziałami”.
Celem Spółdzielni było (§.3) „podniesienie dobrobytu członków przez dostarczenie im dogod- nego kredytu i krzewienie oszczędności”. Członkiem Spółdzielni mógł być każdy „emeryt i emerytka państwowy, samorządowy i wojskowy mający swą siedzibę w okręgu działalności Spółdzielni posiadający prawa obywatelskie oraz osoba prawna”. (Wśród 51 członków tej spółdzielni były 2 osoby prawne mające siedzibę w Bielsku, pl. Św. Mikołaja 27: Związek Eme- rytów Państwowych i Zrzeszenie Emerytów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w Polsce O/Bielsko). Na członka Spółdzielni wolno było przyjmować osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje moralne i materialne. O przyjęciu na członka decydował Zarząd, składający się z trzech członków wybieranych przez Radę Nadzorczą spośród kandydatów przedłożonych przez centralę spółdzielczą i przez nią zaopiniowanych. Udział wynosił 500 zł i był płatny w ratach: 200 zł przy przystąpieniu, pozostałe 300 zł w 6 ratach miesięcznych.
Kim byli członkowie „Emery”? Wśród 49 osób fizycznych było 17 kobiet (głównie wdów); najstarsza z nich, p. Bronisława Kołychamowska urodziła się w roku 1878 i mieszkała przy ul. Wilsona. Wśród mężczyzn najstarszy członek p. Antoni Faryniak urodził się w roku 1870; o rok młodszy od niego był p. Jan Kiszar.
Na jakie cele brano pożyczki? Na wydatki związane z zamążpójsciem córki, podratowanie zdrowia, zakup węgla i ziemniaków, ciepłe okrycie, zakup lekarstw, zakup zastrzyków. Były to kwoty od 4 do 50 tysięcy ówczesnych złotych (w roku 1949 przeprowadzono reformę walutową w stosunku: 1000 zł starych =30 zł nowych. W tej też proporcji wypłacane były udziały w trakcie likwidacji kasy).
Po 3 latach działalności na podstawie pisma Ministerstwa Finansów z dnia 21 listopada 1951 Nr.DB. 13839/51 rozpoczął się proces likwidacji „Emery”. Likwidatorem był BGK (Bank Gospodarstwa Krajowego).