Od początku 2025 roku wraz z Fundacją Fair Trade Polska, mając na uwadze szeroko pojętą sprawiedliwość społeczną, Fundacja Teraz Ulica bierze udział w projekcie „NOPLANETB”. W sobotę w ich siedzibie przy pl. Wolności 4 w Białej gościła socjolożka, prof. Katarzyna Jasikowska z UJ, Climate Packt Ambasador 2025.
Odwołując się do konsensusu naukowego prof. Jasikowska poruszyła szereg zagadnień i problemów „sprawiedliwości” i niesprawiedliwości klimatycznej. Plansza pokazująca wielkie przyspieszenie emisji CO2 od roku 1950 poruszyła wielu obecnych na spotkaniu a aktualne dane Global Carbon Budget i EDGAR pokazują, że w 2023 najwięcej CO2 w przeliczeniu na jednego mieszkańca emitował Katar (niemal 38,9 t). Polska w tym zestawieniu zajmowała 38. pozycję (7,5 t), za Czechami a przed Estonią. Kraje Unii Europejskiej w 2023 roku wyemitowały 5,6 t CO2 na mieszkańca, a państwa całej Europy: 6,7 t. Indie odpowiedzialne są za 2,1 t CO2 w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Od szeregu lat ciągle wzrasta produkcja i konsumpcja praktycznie wszystkiego a idolem polityków i opinii publicznej jest nieustanny wzrost PKB.
Do czego nas to prowadzi? Zdaniem prelegentki aktualna sytuacja geopolityczna stawia nas w bardzo trudnej sytuacji a styl naszego życia prowadzi nas do zderzenia z… betonową ścianą. Z każdym rokiem rośnie prawdopodobieństwo nastąpienia nieodwracalnych zmian. Jest jeszcze niewielka szansa na spowolnienie tego szaleństwa.
Okazuje się, że 77% populacji żyje w takich krajach gdzie ponad 90% ludzi żyje za mniej niż 30 USD międzynarodowych (umowna waluta tworzona na bazie dolara amerykańskiego, służąca do wyrażania realnego poziomu PKB i jego składowych, tzn do wyeliminowania wpływu różnic w poziomach cen między państwami lub innymi jednostkami terytorialnymi). Im biedniejsza społeczność tym większa podatność na negatywne zmiany klimatu, a najbardziej poszkodowane kraje - zdaniem prof. Jasikowskiej - powinny otrzymać odszkodowania klimatyczne. Świat czekają też migracje klimatyczne, które już się rozpoczęły.
Była także mowa o tzw. długu węglowym (to kategoria oznaczająca spłatę długu krajów emitujących CO2 do atmosfery na rzecz krajów, które borykają się z konsekwencjami tych emisji, chociaż same nie przyczyniły się do tego stanu rzeczy bądź przyczyniły się w niewielkim stopniu). Tylko w przypadku USA i UE wynosi on odpowiednio 1174,19 mld USD i 771,90 mld USD.
Prawie dwugodzinny wykład zakończyła wielowątkowa dyskusja.
*********************
Fundacja „Teraz ulica” – Przestrzeń Wolności powstała z inicjatywy i przy udziale osób które od wielu lat związane są z oddolnymi inicjatywami społecznymi, pracą oraz wolontariatem w sektorze trzecim. Od wielu lat działają na rzecz walki z różnymi formami wykluczenia: ze względu na położenie materialne, pochodzenie społeczne, narodowość, płeć, orientację seksualną. Co tydzień gotują i rozdają posiłki w ramach akcji „Food not bombs”. Więcen ja temat działań fundacji pisaliśmy w tekście "Czas na Ulicę".